هێرمنيۆتيزه‌كردنى بوونگه‌راييانه‌ى مێژوو له ‌ڕۆمانى (كه‌شتيى فريشته‌كان)ى به‌ختيار عه‌لى- دا

Authors

  • ئیبراهیم عبدالرحمن محمود & ئارى عوسمان ڕۆستهم

DOI:

https://doi.org/10.26750/paper

Keywords:

كه‌شتيى فريشته‌كان, ميژوو, نووسەر

Abstract

Abstract:

This research, which is entitled "Existentialism Interpretation of the history in the story of Angel Ship's by (Bakhtiar Ali)) represents an effort to the study of the historical event through the context of the novel in terms of Existentialism philosophy and based on the Existentialism method of intrtpretation because the novel (Angel`s Ship) is considered as the biggest novel attempt by it`s author so far.

The research consists of two sectons and the most important objective that the researcher has reached. The first section consists of two axes. The first one deals with the terminology of history and the ways to define it according ti the scientific criteria while the second one deals with the most important philosophical doctrines and their perspectives with defining it`s terminology.

The second section of the research consists of four axes. The first one deal with clarifying the author`s perspective and how to comprehend and present history. The second one is about the historical human existence and the ways to reach this existence. The third one deals with the subject of controlling the history and the human status in this field. The fourth one consists of the concept of beauty nd how to lead it to the safety, followed by the results that have been reached with the list of the different references and abstract in both languages: Arabic and English.

References

ليستى سه‌رچاوه‌كان
يه‌كه‌م/ به‌ زمانى كوردى
(أ‌) كتێب
1. ئاوات ئه‌حمه‌د، (2003)، فه‌لسه‌فه‌ى خۆرئاوايى، چاپى يه‌كه‌م، ده‌زگاى سه‌رده‌م، سلێمانى.
2. ئومێد حه‌مه‌عه‌لى (2015)، كێشه‌ى بوونى مرۆڤ، چاپى يه‌كه‌م، ناوه‌نديى ئه‌ندێشه‌، سلێمانى.
3. ئۆته‌ بيۆهمه (2003)‌، فه‌رهه‌نگى سۆفيا، وه‌رگێڕانى: به‌هرۆز حه‌سه‌ن، چاپى يه‌كه‌م، ده‌زگاى سه‌رده‌م، سلێمانى.
4. ئيحسان محه‌مه‌د ئه‌لحه‌سه‌ن (د)، (2009) ئيبن خه‌لدون و ئۆگست كۆنت، وه‌رگێڕانى: دانا مه‌لا حه‌سه‌ن، چاپى يه‌كه‌م، ده‌زگاى سه‌رده‌م، سلێمانى.
5. به‌ختيار عه‌لى، (2017)، كه‌شتيى فريشته‌كان، به‌رگى سێيه‌م، چاپى يه‌كه‌م، ناوه‌ندى ئه‌ندێشه‌، سلێمانى.
6. پيتێر سينگێر، (2017) هێگڵ، وه‌رگێڕانى: محه‌مه‌د محه‌مه‌د مرادى، چاپى يه‌كه‌م، خانه‌ى ڕێنما، سلێمانى.
7. ت.ز. لاڤين، (2017) له‌ سوقراته‌وه‌ تا سارته‌ر (فه‌لسه‌فه‌ بۆ هه‌مووان)، وه‌رگێڕانى: ئارام مه‌حمود ئه‌حمه‌د، چاپى يه‌كه‌م، ده‌زگاى ئايديال، سلێمانى.
8. ته‌حسين حه‌مه‌غه‌ريب، (2013)، فه‌لسه‌فه‌ى مێژوو، چاپى يه‌كه‌م، له‌بڵاوكراوه‌كانى كتێبخانه‌ى سايه‌، سلێمانى.
لێ تێرى ئيگڵتۆن، (2008)، ماركسيزم و ڕه‌خنه‌ى ئه‌ده‌بى، وه‌رگيڕانى: عه‌بدولخالق يه‌عقوبى، چاپى يه‌كه‌م، ده‌زگاى ئاراس، هه‌ولێر.
10. جان فريفل، (2006)، تێزه‌كانى ماركس- ئه‌نگڵس له‌باره‌ى ئه‌ده‌ب و هونه‌ره‌وه‌، وه‌رگێڕانى: فوئاد مه‌جيد مسيرى، چاپى يه‌كه‌م، ده‌زگاى چاپ و په‌خشى حه‌‌مدى، سلێمانى.
11. جۆرج لۆكاچ و ئه‌وانيتر، (2018)، ئێگزستانسياليزم، وه‌رگێڕانى: كۆمه‌ڵێك وه‌رگێڕ، چاپى يه‌كه‌م, ده‌زگاى ئايديا, سلێمانى.
12. جۆن ماكورى، (2005)، فه‌لسه‌فه‌ى بوونگه‌رايى، وه‌رگێڕانى: ئازاد به‌رزنجى، چاپى يه‌كه‌م، ده‌زگاى نه‌وا، سلێمانى.
13. داريوش ڕه‌حمانيان (د)، (2016)، فه‌لسه‌فه‌ى مێژوو (چه‌رده‌يه‌ك له‌سه‌ر ده‌سته‌واژه‌ى فه‌لسه‌فه‌ى مێژوو، بنه‌ماكانى زانستى مێژوو)، وه‌رگێڕانى: جه‌ليلى مورادى، چاپى يه‌كه‌م، ناوه‌ندى توێژينه‌وه‌ى مێژوويى جه‌ميل ڕۆژبه‌يانى، سلێمانى.
14. ڕێبوار سيوه‌يلى، (2016)، كتێبى حاجى قادرى كۆيى، چاپى يه‌كه‌م، ئه‌كاديمياى كوردى، چاپخانه‌ى ڕۆژهه‌ڵات، هه‌ولێر.
15. ڕێبين ڕه‌سوڵ ئيسماعيل، (2004)، هيگڵ فه‌لسه‌فه‌ و مۆدێرنيزم، چاپى دووه‌م، سه‌نته‌رى نما، هه‌ولێر.
16. زامدار ئه‌حمه‌د، (2017)، مرۆڤ و مێژوو له‌ گۆشه‌نيگاى مه‌سعود محه‌مه‌ده‌وه‌، چاپى يه‌كه‌م، خانه‌ى چوارچرا، سلێمانى.
17. زه‌كه‌ريا ئيبراهيم (د)، (2013)، كێشه‌ فه‌لسه‌فييه‌كان (كێشه‌ى مرۆڤه‌)، وه‌رگێڕانى: دێر ميرزا، چاپى يه‌كه‌م، به‌ڕێوه‌به‌رايه‌تيى خانه‌ى وه‌رگێڕان، چاپخانه‌ى ڕوون، سلێمانى.
18. سه‌لام عه‌بدولكه‌ريم، (2009)، ده‌رباره‌ى فه‌لسه‌فه‌ى مێژوو و زانستى مێژوو، چاپى يه‌كه‌م، خانه‌ى چاپ و په‌خشى ڕێنما، سلێمانى.
19. عه‌بدولحسه‌ين زه‌ڕينكوب، (2011)، مێژوو له‌ ته‌رازوودا (فه‌لسه‌فه‌ و لۆجيكى مێژوو)، وه‌رگێڕانى: د.قادر محه‌مه‌د حه‌سه‌ن، سۆران به‌هاء ئه‌حمه‌د، چاپى يه‌كه‌م، به‌ڕێوه‌به‌رێتى خانه‌ى وه‌رگێڕان، چاپخانه‌ى سه‌رده‌م، سلێمانى.
20. عه‌لى شه‌ريعه‌تى، (2016)، فه‌لسه‌فه‌ى مێژوو، وه‌رگێڕانى: توانا حه‌مه‌د ڕه‌سوڵ، چاپى يه‌كه‌م، ناوه‌ندى سايه‌، سلێمانى، 2016.
21. عه‌لى عيزه‌ت بيگۆڤيچ، (2002)، ئيسلام له‌نێوان ڕۆژهه‌ڵات و ڕۆژئاوادا، وه‌رگێڕانى: محه‌مه‌د چيا، ناوه‌ندى ڕۆشنبير، چاپى دووه‌م، سلێمانى.
22. فرانسيس فۆكۆ ياما، (2011)، كۆتايى مێژوو، وه‌رگێڕانى: ئيسماعيل كورده‌، چاپى يه‌كه‌م، به‌ڕێوه‌به‌رايه‌تيى خانه‌ى وه‌رگێڕان، چاپخانه‌ى سه‌رده‌م، سلێمانى.
23. ڤ. پۆدۆستنيك و ياخوت، ڤ. پۆدۆسيتنيك و سبيزگين، (2007)، فه‌لسه‌فه‌ى ماركسيزم، وه‌رگێڕانى: جه‌لال ده‌باغ، چاپى دووه‌م، به‌ڕێوه‌به‌رايه‌تى خانه‌ى وه‌رگێڕان، سلێمانى.
24. كامه‌ران محه‌مه‌د، (2015)، له‌نێوان مرۆڤ و شوێن و كاتدا ديمانه‌يه‌ك بۆ تێگه‌يشتن له‌ مێژوو، چاپى يه‌كه‌م، چاپخانه‌ى ياد، سلێمانى.
25. كامه‌ران مه‌نتك (د)، (2018)، شيكردنه‌وه‌و هارمۆنه‌تيزه‌كردنى مێژوو، چاپى يه‌كه‌م، چاپخانه‌ى زانكۆى سه‌ڵاحه‌دين، هه‌ولێر.
26. كۆمه‌ڵێك نووسه‌ر، (2016)، بوونگه‌رايى ڕێبازێكى فيكرى و فه‌لسه‌فى، چاپى يه‌كه‌م، ده‌زگاى سه‌رده‌م، سلێمانى.
27. كۆمه‌ڵێك نووسه‌ر، (2007)، فه‌لسه‌فه‌ى مێژوو، وه‌رگێڕانى: ڕێبين ڕه‌سوڵ ئيسماعيل، چاپى يه‌كه‌م، به‌ڕێوه‌به‌رايه‌تيى خانه‌ى وه‌رگێڕانى، چاپخانه‌ى شڤان، سلێمانى.
28. كۆمه‌ڵێك نووسه‌ر، (2007)، فه‌لسه‌فه‌ى هيگڵ، وه‌رگێڕانى: ڕێبين ڕه‌سوڵ ئيسماعيل، چاپى يه‌كه‌م، به‌ڕێوه‌به‌رايه‌تيى خانه‌ى وه‌رگێڕان، چاپخانه‌ى شڤان، سلێمانى.
29. مارتين هايديگه‌ر، (2013)، بوون و كات، وه‌رگێڕانى: محه‌مه‌د كه‌مال (د)، چاپى يه‌كه‌م، ده‌زگاى سه‌رده‌م، سلێمانى.
30. محه‌مه‌د عه‌بدولسه‌تار ئه‌لبه‌درى، (2016)، مێژوو چيمان بۆ ده‌گێڕێته‌وه‌؟، وه‌رگێڕانى: هه‌ورامان وريا قانع، چاپى يه‌كه‌م، ده‌زگاى سه‌رده‌م، سلێمانى.
31. محه‌مه‌د كه‌مال (د)، (2001)، فه‌لسه‌فه‌ى هيگڵ، چاپى يه‌كه‌م، ده‌زگاى سه‌رده‌م، سلێمانى.
32. محه‌مه‌د كه‌مال (د)، (2016)، لۆجيكى هيگڵ، چاپى يه‌كه‌م، ده‌زگاى سه‌رده‌م، سلێمانى.
33. محه‌مه‌د كه‌مال (د)، (2006)، نيتشه‌ و پاش تازه‌گه‌ريى، چاپى يه‌كه‌م، ده‌زگاى چاپ و په‌خشى سه‌رده‌م، سلێمانى.
34. محه‌مه‌د كه‌مال، (2014)، فه‌لسه‌فه‌ى مێژوو (لێكۆڵينه‌وه‌يه‌ك له‌سه‌ر هزرى پاش ميتافيزيك)، چاپى يه‌كه‌م، ناوه‌ندى ئه‌ندێشه‌، سلێمانى.
35. مسته‌فا غالب، (2008)، فريدريش نيچه‌، وه‌رگێرانى: سامان عه‌لى حاميد، چاپى يه‌كه‌م، چاپخانه‌ى گه‌نج، سلێمانى.
36. موفيد ئه‌لزه‌يدى (د)، (2015)، سه‌ره‌تايه‌ك له‌ فه‌لسه‌فه‌ى مێژوو، وه‌رگێڕانى: بورهان حاته‌م گۆمه‌تاڵى، چاپى يه‌كه‌م، ناوه‌ندى هزر، هه‌ولێر.
37. هاشم يه‌حيا ئه‌لمه‌لاح (د)، (2011)، ده‌روازه‌يه‌ك له‌ فه‌لسه‌فه‌ى مێژوو (لێكۆڵينه‌وه‌يه‌ك شيكارييه‌ له‌ فه‌لسه‌فه‌ى مێژوو)، وه‌رگێرانى: ده‌وه‌ن حه‌سه‌ن، چاپى يه‌كه‌م، ده‌زگاى ڕۆژهه‌ڵات، هه‌ولێر.
مان هێربه‌رت ماركۆزه، (2016)، بنه‌ڕه‌تى ماترياليزمى مێژوويى، وه‌رگێڕانى: كارزان عه‌زيز، چاپى يه‌كه‌م، ناوه‌نديى توێژينه‌وه‌ى هزريى شه‌هيد ئارام، سلێمانى.

(ب‌) گۆڤار:
1. شێرزاد حه‌سه‌ن، (2013)، كه‌شتيى فريشته‌كان و سه‌رده‌مێكى شه‌يتانپه‌ناهى يان شامانيفێستى گومانكار و تووڕه‌ له‌مه‌ڕ شۆڕش، گۆڤارى (گه‌لاوێژى نوێ)، ژماره‌ (59)، كانوونى دووه‌م، 2013.

دووه‌م/ به‌ زمانى عه‌ره‌بى
(أ‌) كتێب:
1. أحمد عبدالحليم عطية (د)، (2011)، ليوتار والوضع مابعد الحداثي، الطبعة الاولى، دار الفارابي، بيروت- لبنان.
2. جان بول سارتر، (1964)، الوجودية‌ مذهب أنساني، ترجمة: عبدالمنعم الحفني، الطبعة الاولى، مطبعة الدار المصرية.
3. جون ماكوري، (1982)، الوجودية، ترجمة: امام عبدالفتاح امام (د)، مراجعة: فؤاد زكريا (د)، سلسلة عالم المعرفة، الطبعة الاولى، الكويت.
4. حسن عثمان، (دون سنة الطبع)، منهج البحث التاريخي، دار المعارف، الطبعة السادسة.
5. ستالين، (2007)، المادية الديالكتيكية والمادية التاريخية، ترجمة: قدري محمود حفلي، دار دمشق للطباعة والنشر، مصر.
6. صفاء عبدالسلام جعفر(د)، (1998)، قراءة للمصطلح الفلسفي، ترجمة واعداد: الطبعة الاولى، دار الثقافة العلمية، الاسكندرية.
7. قيس حاتم هاني الجنابي (د)، (2016)، فلسفة التأريخ، الطبعة الاولى، الدار المنهجية للنشر والتوزيع، عمان.
8. قيس ناصر راهي، (2017)، نهاية التأريخ دراسة تحليلية نقدية للمفهوم وحضوره‌ المعاصر، المركز الاسلامي للدراسات الاستراتيجية، الطبعة الاولى، النجف- عراق.
9. ك.نلوف، ك.نوريس، ج.أوزيوين، (2005)، موسوعة كمبريدج في النقد الادبي، الجزء التاسع، ترجمة: عدد من المترجمين، الطبعة الاولى، المجلس الاعلى للثقافة، القاهرة.
10. محمد جلوب فرحان، الفيلسوف والتاريخ نماذج من التأويل الفلسفي للتاريخ، الطبعة الاولى، منشوران مكتبة بسام، موصل، 1987.
11. محمد سليمان حسن، (2008)، دراسات في الفلسفة الأوروبية، دار علاء الدين، الطبعة الاولى، سورية‌- دمشق.

(ب‌) ئينته‌رنێت:
1. تركي بن فهد ال سعود (د)، الماضي والتأريخ بين الثبات والتبدل، 27/ يناير/ 2017، http://www.aleqt.com/2017/01/27/article_1127346.html
2. محمد جلوب الفرحان (د)، تأمل في بعض مناحي فلسفة التأريخ، مجلة الفيلسوف- مجلة فلسفية الكترونية، العدد 151، نوفمبر 2013، https://drmfarhan.wordpress.com/2013/11/01/)
3. حسن مدن (د)، التأريخ تأويل أهل الحاضر للماضي، 6/ سبتمبر/ 2016، http://thaqafat.com/2016/09/63447

Published

2019-10-23

How to Cite

ئارى عوسمان ڕۆستهم ئ. ع. م. &. (2019). هێرمنيۆتيزه‌كردنى بوونگه‌راييانه‌ى مێژوو له ‌ڕۆمانى (كه‌شتيى فريشته‌كان)ى به‌ختيار عه‌لى- دا. Journal of University of Raparin, 6(2), 414–441. https://doi.org/10.26750/paper

Issue

Section

Humanities & Social Sciences