Execution the decisions of the constitutional court
DOI:
https://doi.org/10.26750/Vol(11).No(3).Paper19Keywords:
Decisions, execution, OverrulingAbstract
The constitutional judiciary is one of the most important constitutional and judicial institutions of the state. It has an important role in resolving lawsuits related to the state’s constitution, or those that have a constitutional dimension, and resolving constitutional issues. Decisions must be decisive and final and have binding force on all constitutional institutions of the state, meaning that they have authority Absolute towards all authorities within the state, in order to comply with and implement the decisions of the constitutional judiciary by state institutions.
Having said that, the content of this research under the title (Execution of the decisions of the constitutional court) discusses the form and authoritativeness of the decisions of the constitutional judiciary, and the execution of these decisions by each of the authorities (legislative, executive, and judicial), and overruling by constitutional court with the rulings of the Iraqi Federal Supreme Court.
References
د. سەرهەنگ حمید بەرزنجی(٢٠١٩)، گشتگیر لە تیۆری دەستور، (هەولێر، چاپخانەی ڕۆژهەڵات).
بتول مجید جاسم(٢٠١٩)، حجیة القرارات واڵاراء التفسیریة الصادرة من المحاکم الدستوریة (لبنان- بیروت، دار السنهوري.
د. جورجی شفیق ساري(٢٠٠٥)، اختصاص المحکمة الدستوریة العلیا بالتفسیر/ النطاق، الشروط، الاثر، (القاهرة، دار النهضة العربیة)
د. رفعت عید سید(٢٠٠٤)، الوجیز في الدعوی الدستوریة- مع مقدمة للقصاء الدستوري في فرنسا و الولایات المتحدة الامریکیة، القاهرة، دار النهضة العربیة،ط١.
٤-د. عبدالحفیض علي الشیمي(٢٠٠٣)، رقابة الاغفال التشریعي في قضا المحکمة الدستوریة العلیا / دراسة مقارنة/ (القاهرة، دار النهضة العربیة)
٥-عصام آنور سلیم(٢٠٠٤)، موقع القضاء الدستوري من مصادر القانون، (الاسکندریة، منشآ المعارف)
٦- علی هادي عطة الهلالي، الظریة العامة في الدستور واتجاهات المحکمة الاتحادیة العلیا، (بغداد، منشورات زین الحقوقیة، ٢٠١١).
٧- د. محمد باهي(٢٠١١)، الغرامة التمهیدیة، دار الجامعة الجدیدة، الاسکندریة.
٨- د. محمد فوزي نویجي، التفسیر المنشێ للقاضي الدستوري (القاهرة، دار النهضة العربیة).
Anahit manasyan(2015), execution of the constitutional court decisions as a guarantee for strengthening the constitutionalism (Example of the republic of Armenia), juridiskazinatne/ Law, No8, p194.
Christoph Grabenwater(2017), Guido neppi Modona, peter paczolay, Amending the organic law no 1979/2 on the constitutional court, European commission for democracy through law (Venice commission), Adopted by the venice commission, march 10-11 venice, p7.
Tsuvina tetiana Andriyivna(2008), Execution of court decisions in Ukraine reforming the system in terms of the right to a fair trial, problems of legality, Issue 142, p56.
ابراهیم عبدالقادر الطهراوي(2007)، الرقابة علی دستوریة القوانین في القانون المصري والفلسطیني/ دراسة مقارنة، (رسالة ماجستیر، معهد البحوث والدراسات العربیة – المنظمة العربیة للتربیة والثقافة والعلوم(
بێوار عبدالرحیم محمدامین(2020)، القضاء الدستوري ودورە في ترسیخ النظام الاتحادي وحمایتە في العراق/ دراسة تحلیلیة مقارنة/ (رسالة ماجستیر، جامعة سوران، فاکلتي القانون والعلوم السیاسیة والادارة(
د. حمدان حسن فهمي(2006)، حجیة احکام القضاء الدستوري واثارها، رسالة دکتوراە، کلیة الحقوق، جامعة الاسکندریة.
عمر نوري عاصي العبیدي(2012)، الاعفال الدستوري في تنظیم السلطة التنفیذیة وفق دستور جمهوریة العراق لعام ٢٠٠٥، دراسة مقارنة، رسالة ماجستیر، جامعة کرکوک، کلیة القانون والعلوم السیاسیة، قسم قانون12.
محمد علي علي حسن حیدق(2022)، تنفیذ الحکم الدستوروي و اشکالاتە – دراسة تحلیلیة، رسالة مقدمة لنیل درجة الدکتۆراە في الحقوق، جامعة الاسکندری..
د. نایف خالد نایف المطیري(2020)، حجیة الحکم الصادر في الدعوی الدستوریة وتنفیذە في الکویت، دراسة مقارنة، رسالة دکتوراە، جامعة القاهرة.
هدیل محمد حسن المیاحي(2015)، العدول في احکام القضاء الدستوري في العراق / دراسة مقارنة، (اطروحة دکتوراە، جامعة النهرین، کلیة الحقوق.
د. احمد کمال ابو المجد(2023)، دور المحکمة الدستوریة في النضامین السیاسي والقانوني في المصر، مجلة الدستور، العدد/ ٢، السنة/ ١، ٢٣٣.
د. سوز حمید مجید(2019)، اڵاثر الرجعي للحکم بعدم الدستوریة، مجلة قەڵای زانست العلمیة، المجلد (٤) – العدد (٣)، الصیف ٤٣٨.
ماهر البحیري(2003)، الاثر الرجعي بعدم الدستوریة و فلسفة التشریع في الحد من مداە، مجلة الدستوریة، السنة الاولی، العدد الثاني، ابریل.
د. محمد عبدالکاظم عوفي(2020)، اختصاصات المحکمة الاتحادیة العلیا في العراق بتفسیر الدستور، مجلة کلیة القانون الکویتیة، العدد٣ – العدد التسلسلي ٣١/ محرم- صفر.
د. مها بهجت یونس(2020)، محمد سالم کریم، طبیعة احکام القصاء الدستوري ودورها في تحقیق استقلالە، مجلة کلیة التربیة- جامعة واسط، العدد التاسع والثلاثون، الجزء الثاني/ آیار/ ل٥٣٩-٥٤٠.
میسون طە حسین(2020)، المعاجة التشریعیة للاغفال السستوري في تنظیم الحکومة البرلمانیة (تشخیص ومعالجات- دراسة في اطار دستور العراق لسنة ٢٠٠٥)، مجلة جامعة بابل للعلوم الانسانیة، المجلد ٢٨، العدد ٦.
د. یسري محمد العصار(2019)، سلطة القضا الدستوري في تفسیر القوانین، دراسة مقارنة، مجلة دوریة قانونیة تصدر عن معهد الکویت للدراسات القضائیة والقانونیة – السنة الثانیة عشرة – العدد الحادي والعشرون – جمادي الاخرة ١٤٤٠.
جمهوریة العراق- مجلس القضاء الاعلي، اشارە الی قرار المحکمة الاتحادیة العلیا رقم ١٠/اتحادیة/٢٠١٩، (١٣/٦/٢٠٢١)، https://www.hjc.iq/view68466 ، (ڕێکەوتى سەردانیکردن: ١٠/١١/٢٠٢٢).
د. علي هادي عطیە الهلالی، الولایة التکمیلیة للمحکمة الاتحادیة العلیا في قصایا عدم تنفیذ احکامها، وەرگیراوە لە پێگەی ئەلیکترۆنی: www.iraqfsc.iq (٢/٣/٢٠٢٢)، (ڕێکەوتى سەردانیکردنی لینک: ٢١/١٢/٢٠٢٢).
دەستوری کۆماری عێراقی ساڵی ٢٠٠٥، بڵاوکراوەتەوە لە وەقایعی عێراقی بەژمارە ٤٠١٢ لە ڕێکەوتى ٢٨/١٢/٢٠٠٥./
دەستوری میسری ساڵی ٢٠١٤ی هەموارکراو لە ساڵی ٢٠١٩.
دەستوری هەموارکراو لەساڵی ٢٠١٥ی ئیسپانی.
یاسای بەڕێوەبردنی دەوڵەت بۆ قۆناغی گواستنەوەی ساڵی ٢٠٠٤، بڵاوکراوەتەوە لە وەقایعی عێراقی بەژمارە ٣٩٨١.
شەشەم: یاسا و پەیڕەوەکان:
یاسای دادگای باڵای میسری ژمارە (٤٨)ی ساڵی ١٩٧٩.
یاساکانی هەڵبژاردنەکانی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراقی، ژمارە (١٦) ی ساڵی ٢٠٠٥ی هەموارکراو، و ژمارە (٤٥)ی ساڵی ٢٠١٣ و هەمواری یاسای ژمارە (٤٥) ی ٢٠١٣ لە ساڵی ٢٠١٨.
یاسای هەڵبژاردنی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق ژمارە (٤٥)ی ساڵی ٢٠١٣، بڵاوکراوەتەوە لەوەقائیعی عێراقی ژمارە (٤٣٠٠)ی ساڵی ٢٠١٣.
یاسای زمانە فەرمیەکانی عێراقی ژمارە (٧)ی ساڵی ٢٠١٤، بڵاوکراوەتەوە لە وەقایعی عێراقی بەژمارە ٤٣١١ لەڕێکەوتى ٢٤/٢/٢٠١٤.
یاسای بەستنی ڕێککەونتننامە نێودەوڵەتیەکان ژمارە (٣٥)ی ساڵی ٢٠١٥، بڵاوکراوە لە وەقائیعی عێراقی ژمارە (٤٣٨٣)ی ساڵی ٢٠١٥.
یاسای هەڵبژاردنەکانی ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراقی ژمارە (٩)ی ساڵی ٢٠٢٠، بڵاوکراوەتەوە لە وەقایعی عێراقی بە ژمارە ٤٦٠٣ لە ڕێکەوتی: ٩/ ١١/ ٢٠٢٠.
پەیڕەوی ناوخۆی دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراقی ژمارە (١)ی ساڵی ٢٠٢٢. بڵاوکراوەتەوە لە وەقایعی عێراقی بەژمارە ٤٦٧٩ لەڕێکەوتی ١٣/٦/٢٠٢٢.
حەوتەم: بڕیارە دادوەرییەکان:
١- بڕیاری دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراقی ژمارە ٥١/ اتحادیة/٢٠١٠ لە ١٢/٧/٢٠١٠، وەرگیراوە لە پێگەی ئەلیکترۆنی دادگای ناوبراو: https://www.iraqfsc.iq/krarat/2/2010/51.fed.2010.pdf ڕێکەوتى سەردانیکردن: ٢٨/ ٩/ ٢٠٢٢.
بڕیاری دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراقی ژمارە/ ٢٨/اتحادیة/ ٢٠١٨ لە ڕێکەوتى ١٢/٢/ ٢٠١٨، وەرگیراوە لە پێگەی ئەلیکترۆنی دادگای ناوبراو: https:///www.iraqfsc.iq/krarat/2/2018/28/fed/2018.pdf (ڕێکەوتى سەردانیکردن: ٢٩/٩/٢٠٢٢).
بڕیاری دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراقی ژمارە (١١/ اتحادیة/ ٢٠١٠) لە ڕێکەوتى (١٤/٦/٢٠١٠).
وەرگیراوە لە پێگەی ئەلیکترۆنی دادگای ناوبراو:
https:///www.iraqfsc.iq/krarat/2/2018/28/fed/2018.pdf (ڕێکەوتى سەردانیکردن: ٢٢/١١/٢٠٢٢).
بڕیاری دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراقی ژمارە (٤٣/ اتحادیة/٢٠٢١)، لە ڕێکەوتى (٢٢/٢/٢٠٢٢)، وەرگیراوە لە پێگەی ئەلیکترۆنی دادگای ناوبراو: https:///www.iraqfsc.iq/krarat/2/2018/28/fed/2018.pdf (ڕێکەوتى سەردانیکردن: ٢٥/١١/٢٠٢٢).
بڕیاری دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراقی ژمارە/ ٧٢/اتحادیة/٢٠١٢/ لە ١/١٠/٢٠١٢، وەرگیراوە لە پێگەی ئەلیکترۆنی دادگای ناوبراو: https://www.iraqfsc.iq/krarat/1/2012/72/fed2012.pdf (ڕێکەوتى سەردانیکردن: ١/ ١٠/ ٢٠٢٢).
بڕیاری دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراقی ژمارە/ ٥/اتحادیة/ ٢٠١٦ لە ١٤/٢/٢٠١٦، وەرگیراو لە پێگەی ئەلیکترۆنی دادگای ناوبراو: https://www.iraqfsc.iq/krarat/1/2016/5 fed 2016.pdf (ڕێکەوتى سەردانیکردن: ٢/١٠/٢٠٢٢).
بڕیاری دادگای باڵای فیدڕاڵی ژمارە ٢٧/ اتحادیة/ ٢٠٠٩ لە ١١/ ٨/ ٢٠٠٩. وەرگیراو لە پێگەی ئەلیکترۆنی دادگای ناوبراو: https://www.iraqfsc.iq/krarat/1/2009/27 fed 2014.pdf (ڕێکەوتى سەردانیکردنی لینک: ١٥/ ٧/ ٢٠٢٢.
بڕیاری دادگای باڵای فیدڕاڵی ژمارە ١٥/اتحادیة/ ٢٠٠٨ لە ٢١/ ٤/ ٢٠٠٨. وەرگیراو لە پێگەی ئەلیکترۆنی دادگای ناوبراو: https://www.iraqfsc.iq/krarat/1/2008/15fed 2008.pdf (ڕێکەوتى سەردانیکردن: ١٥/ ٧/ ٢٠٢٢.
بڕیاری دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراقی ژمارە (٥٩/اتحادیة/٢٠١١) لە ڕێکەوتى (٢١/١١/٢٠١١)، بڵاوکراوەتەوە لە پێگەی ئەلیکترۆنی دادگای ناوبراو: https://www.iraqfsc.iq/krarat/1/2008/15fed 2008.pdf
(ڕێکەوتى سەردانیکردن: ١٣/١٢/٢٠٢٢).
بڕیاری دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراقی ژمارە ٢٨/اتحادیة/ لە ١٢/ ٢/ ٢٠١٨، وەرگیراو لە پێگەی ئەلیکترۆنی دادگای ناوبراو: https://www.iraqfsc.iq/krarat/1/2018/28/fed.2018.pdf (ڕێکەوتى سەردانیکردنی لینک: ٢٧/٧/٢٠٢٢).
بڕیاری دادگای باڵای فیدڕاڵی ژمارە (١٦٩/اتحادیة/٢٠٢١) لە ڕێکەوتى (٢/٣/٢٠٢٢)، وەرگیراو لە پێگەی ئەلیکترۆنی دادگای ناوبراو: https://www.iraqfsc.iq/krarat/1/2018/28/fed.2018.pdf (ڕێکەوتى سەردانیکردنی لینک١٨/١٢/٢٠٢٢).
١٢- بڕیاری دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراقی، ژمارە ٨/ اتحادیة/ ٢٠٠٦ لەڕێکەوتى ٢٩/٥/٢٠٠٦، وەرگیراوە لەپێگەی ئەلیکترۆنی دادگای ناوبراو: https://www.iraqfsc.iq/krarat/1/2006/8/ fed 2006.pdf (ڕێکەوتى سەردانیکردن: ٤/١٠/٢٠٢٢).
بڕیاری دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراقی ژمارە ١٣/ اتحادیة/ لە ١٨/ ٧/ ٢٠٠٧/ وەرگیراوە لە پێگەی ئەلیکترۆنی دادگای ناوبراو: https://www.iraqfsc.iq/krarat/2/2007/13.pdf (ڕێکەوتى سەردانیکردن: ٩/ ٨/ ٢٠٢٢).
بڕیاری دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراقی ژمارە ١٦/ ١تحادیة/ لە ٢١/ ٤/ ٢٠٠٨ وەرگیراوە لە پێگەی ئەلیکترۆنی دادگای ناوبراو: https://www.iraqfsc.iq/krarat/2/2008/16.pdf (ڕێکەوتى سەردانیکردن: ٩/ ٨/ ٢٠٢٢).
١- بڕیاری دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراقی ژمارە ١٠/ اتحادیة/ لە ٢٦/٢/٢٠١٩/ وەرگیراوە لە پێگەی ئەلیکترۆنی دادگای ناوبراو: https://www.iraqfsc.iq/krarat/2/2007/13.pdf (ڕێکەوتى سەردانیکردن: ١٠/١١/٢٠٢٢)
١٦- بڕیاری دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراقی ژمارە ٩٠/ اتحادیة/ لە ٢٨/٤/٢٠٢١/ وەرگیراوە لە پێگەی ئەلیکترۆنی دادگای ناوبراو: https://www.iraqfsc.iq/krarat/2/2021/90.pdf (ڕێکەوتى سەردانیکردن2022/11/1).
١٧- بڕیاری دادگای باڵای فیدڕاڵی عێراقی ژمارە ٩٠/ اتحادیة/ لە ٢٨/٤/٢٠٢١/ وەرگیراوە لە پێگەی ئەلیکترۆنی دادگای ناوبراو: https://www.iraqfsc.iq/krarat/2/2021/90.pdf (ڕێکەوتى سەردانیکردن:2022/11/1).
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Journal of University of Raparin
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
