پلانی زمانی و هەنگاوەکانی پاراستنی زمانی کوردی

Authors

  • هەژار حوسێن والى بەشی کوردیی، کۆلێژى پەروەردەو زمان، زانکۆى چەرموو، هەرێمى کوردستان – عێراق
  • مستەفا ڕەزا مستەفا بەشی کوردیی، کۆلێژى پەروەردەو زمان، زانکۆى چەرموو، هەرێمى کوردستان – عێراق.

DOI:

https://doi.org/10.26750/paper

Keywords:

پلانى زمانیی، زانستی زمانى کۆمەڵایەتی، زمان و پەیوەندییکردن

Abstract

 

     توێژینەوەکە بەشێوەیەکى گشتى بۆ بابەتێکى گرنگ و هەستیارى ئەم قۆناغەى زمانى کوردیی تەرخانکراوە، کە هەوڵدراوە تیشکبخرێتەسەر گرنگترین ئەو ڕێکارو هەنگاوانەى، کە لە ئێستاو دواڕۆژدا وادەکەن زمانى کوردیی بە ئاڕاستەیەکى ڕاست و دروستدا بڕوات و ئاسۆى دواڕۆژى زمانەکەمان دیارو ڕووناک بێت. چونکە بە بڕواى توێژەران بارودۆخى هەنووکەیی زمانى کوردیی بارودۆخێکى ساخڵەم و جێگەى ئومێد نییە، لەبەرئەوەى بە حوکمى هوروژمى جیهانگیریی و فاکتەرى تەکنەلۆژیاى زانیاریی و هەیمەنەى زمانانى بێگانە لەسەر زمانەکەمان و بێپلانى و نەبوونى ڕامیاریی/سیاسەتێکى زمانیی وردى پێشتر هەڵسەنگێنراو لەلایەن خەڵکانى کاربەدەست و لایەنى پەیوەندیدارەوە، ئەمانە هەموو وادەکەن کارکردن لەم بوارەداو خستنەڕووى ڕەهەندە جۆربەجۆرەکانى و مەترسییە هەنوکەیی و پێشبینیکراوەکان بخرێتەڕوو. هاوکات کێشەو ئارێشەو ئاستەنگەکانى بەردەم گەشەسەندنى زمانى کوردیی و نەبوونى پلانى زمانیی بخرێتە بەردەم خەمخۆران و توێژەرانى بوارى زمانەوانى بەشێوەیەکى گشتیی و زمانى کوردیی بە تایبەتى، بۆئەوەى بە هەمووان بتوانرێت دەلاقە و دەرچەى ڕزگاربوونى زمانەکەمان بکرێتەوەو زمانى کوردیی بگەیەنرێتە کەنارێکى ئارام.

 

References

١- عه‌لی و قادر، بەکر و شێرکۆ. (٢٠٠٧)، زارو شێوه‌زار، چاپی دووه‌م، چاپخانه‌ی چوارچرا، سلێمانی.

٢- موحسین، بەهزاد. (٢٠٠٨)، كۆزمانه‌وانی، گۆڤاری ڕامان، ژماره‌ (١٢٩).

٣- جراد، چۆلى. (٢٠١٣)، زمان لە ڕاگەیاندنی بینراودا، نامەی ماستەر، کۆلێژی زمان، زانکۆی سلێمانی.

٤- محه‌مه‌د، دارا. (٢٠١٧)، جینۆسایدی زمان (زمانی کوردی بە نمونە)، گۆڤاری زانکۆی گەرمیان، ژمارەی تایبەت، کەلار _ گەرمیان.

٥- ناوخۆش، سەلام. (٢٠١٠)، ستانده‌ربوونی زمانی كوردی له‌ نێوان زمانی سیاسه‌ت و سیاسه‌تی زمان، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی مناره‌، هەولێر.

٦- ناوخۆش، سەلام. (٢٠١٢)، مێژووی زمانی کوردی ــ پلانی زمان ــ، گۆڤاری زمانناسی، ژمارە (١٤)، هەولێر.

٧- فه‌ره‌ج، شاخەوان. (٢٠١١)، تابۆ وه‌ك نموونه‌یه‌كی په‌یوه‌ندیی نێوان زمان‌و كلتور، نامه‌ی دكتۆرا، كۆلێژی زمان، زانكۆی سلێمانی.

٨- عه‌بدولڕه‌حمان، شیلان. (٢٠٠٩)، كارابوونی زمان له‌ په‌یوه‌ندییه‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كاندا، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی هاوسه‌ر، هه‌ولێر.

٩- تۆفیق، قەیس. (٢٠٠٧)، ئاسایشی نەتەوەیی و پلانی زمان، چاپی یەکەم، چاپخانەی دەزگای ئاراس، هەولێر.

١٠- باتنی، محمد. (٢٠١٢)، چه‌ند بابه‌تێكی زمانه‌وانیی نوێ‌، و: هێرش كه‌ریم، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی گه‌نج، سلێمانی.

١١- باتنی، محمد. (٢٠١٥)، ده‌رباره‌ی زمان، و: ئاكۆ عه‌بدوڵڵا كه‌ریم، چاپی یه‌كه‌م، چاپخانه‌ی په‌نجه‌ره‌، سلێمانی.

١٢- فه‌تاح، محمد (١٩٨٦)، سنوورو بنه‌ماو ئه‌ركه‌كانی كۆزمانه‌وانی، گۆڤاری ڕۆشنبیری نوێ‌، ژماره‌ (١١٢).

١٣- حه‌مه‌غه‌ریب، هێرۆ. (٢٠١٤)، یاساو پره‌نسیپه‌كانی زمانی نووسین - له‌ ڕاگه‌یاندنی كوردیدا-، نامه‌ی دكتۆرا، فاكو‌ڵتیی زانسته‌ مرۆڤایه‌تییه‌كان/ سكوڵی زمان، زانكۆی سلێمانی.

١٤- محه‌مه‌د، هێژا (٢٠١٦)، سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لە زمانی کوردیدا، نامەی ماستەر، کۆلیژی زمان، زانکۆی سلێمانی.

دووه‌م: به‌ زمانی ئینگلیزی:

- Knapp, M.L. & Hall, J.A. (2002), Nonverbal Communication in Human Interaction, Crawfordsville, IN: Thomson Learning.

سێیەم: گۆڤارى زانستیی:

١٦- برزۆ، ئومێد. (٢٠١٧)، پلانی زمانی و ئاسایشی زمانی نەتەوەیی، گۆڤارى زانکۆى سلێمانى، ژمارە (٥٠)، بەشی B، ل ٩ – ٢٦.

١٧- حەمید، دارا. (٢٠١٧)، جینۆسایدى زمانى کوردى، گۆڤارى زانکۆى گەرمیان، Confrance Paper، ل ١ – ١

Published

2019-06-30

How to Cite

والى ه. ح., & مستەفا م. ڕ. (2019). پلانی زمانی و هەنگاوەکانی پاراستنی زمانی کوردی. Journal of University of Raparin, 6(1), 515–536. https://doi.org/10.26750/paper

Issue

Section

Humanities & Social Sciences