Mumtaz Haidari and his role in Kurdish Newspaper
Keywords:
Newspaper, Mumtaz, Article, Important, Magazin.Abstract
In general this Research paper examines the biography and personality of Mumtaz Haidari and his role in the history of Kurdish newspapers. All the aspects of the study are supported by proofs, evidence from different trusted sources.
The paper expresses its point of views in a very objective way. In all its arguments the writer supports his views and opinions by different sources, in a genuine attempt of him to present a very clear picture of Mr Haidari in all historical incidents of Kurdish history.
The research consists of two sections:
The first section sheds light on the life of Mr Haidari. The way he grow up and his works up to the present time.
The second section focuses on his role in Kurdish newspepars and all his activities and contributions to this fiend.
References
ئازاد عوبێد ساڵح، كاریگه‌ری شۆرشی ئه‌یلول له‌سه‌ر رۆژنامه‌وانیی كوردی 1961-1975، چاپخانه‌ی رۆشنبیری، هه‌ولێر، 2007.
بورهان حاتم گۆمه‌تاڵی، ساڵح حه‌یده‌ری 1922-2001 ڕۆلی سیاسیی و رووناكبیری،چ1،هه‌و لێر، 2012.
سه‌روه‌ر عبدالرحمن عمر، حزبی شیوعی عێراق و مه‌سه‌له‌ی كورد (1934 – 1975)، چاپخانه‌ی كارۆ، سلێمانی، 2019.
حه‌یده‌ریینامه، ئاماده‌كردنی: مومتاز حه‌یده‌ری به‌رگی 1، چاپخانه‌ی رۆژهه‌ڵات، هه‌ولێر، 2018.
حه‌یده‌ریینامه، ئاماده‌كردنی: مومتاز حه‌یده‌ری به‌رگی 4، چاپخانه‌ی رۆژهه‌ڵات، هه‌ولێر، 2018.
عبدالكریمی مدرس، بنه‌ماڵه‌ی زانیاران،چ1، به‌غداد، 1984.
عه‌بدوللا ئه‌نوه‌ر( سمكۆ)، رۆژنامه‌وانی كوردی شاری هه‌ولێر 1935-1975، چاپخانه‌ی رۆژهه‌ڵات، هه‌ولێر، 2012.
قاره‌مان حه‌یده‌ر عبدالرحمان، بزوتنه‌وه‌ی رۆشنبیری كوردی له شاری هه‌ولێر 1975-1991، چاپخانه‌ی رۆژهه‌لات، هه‌ولێر، 2016.
كه‌مال مه‌زهه‌ر، چه‌ند لاپه‌ره‌یه‌ك له مێژووی گه‌لی كورد، به‌رهه‌ڤكرنا :عه‌بدوڵلا زه‌نگه‌نه، چ1، هه‌ولێر،2006، ب2.
نه‌وزاد عه‌لی ئه‌حمه‌د، رابه‌ری رۆژنامه‌گه‌ری كوردی، چاپخانه‌ی رۆشنبیری، سلێمانی، 2001.
محه‌مه‌د عه‌لی قه‌ره‌داغی، بووژانه‌وه‌ی زانایانی كورد له رێگه‌ی ده‌ستخه‌ته‌كانیانه‌وه، چ1، هه‌ولێر، 2004، ب6.
مسته‌فا نه‌ریمان، بیبلۆگرافیای ڕۆژنامه‌ی هاوكاری، به‌شی یه‌كه‌م 1970-1974، چاپخانه‌ی دار الحریه، به‌غدا، 1989.
یاسین قادر به‌رزنجی و نه‌وزاد علی ئه‌حمه‌د، بیبلۆگرافیای هه‌ردوو گۆڤاری نووسه‌ری كورد و نووسه‌ری كوردستان، چاپخانه‌ی بێسارانی، سلێمانی،1998.
ابراهیم فصیح صبغه الله بن اسعد الحیدری البغدادي، عنوان المجد فی بیان احوال بغداد والبصره و نجد، تحقیق: گورگیس عواد و یاسین باش اعیان، بیروت، 1999.
ثمینه ناجی یوسف و نزار خالد، سلام عادل "سیره مناضل"،ج1-2، دمشق، 2001.
جمال بابان، أعلام الكرد،ج2، ط2، مطبعة اراس، اربیل، 2012.
عبدالرزاق الحسنی، تاریخ الوزارات العراقیه، ط(7)، دار الشۆون الثقافیة العامة، بغداد، 1998،ج1.
د.علی كریم سعید، عراق 8 شباط 1963 من حوار المفاهیم الی حوار الدم " مراجعات فی ذاكرة طالب شبیب" ط3، بغداد، 2005.
عبدالفتاح علی البوتاني، العراق دراسة فی تطورات السیاسة الداخلیة 14 تموز 1958- 8 شباط 1963،ط1، دمشق، 2008.
عصام الدین بن علی بن مراد العمري، الروض النضر فی ترجمة ادباء العصر، تحقیق: د. سلیم النعیمي، بغداد، 1975، ج3.
محمد سعید الراوی البغدادي، تاریخ الأسر العلمیة فی بغداد، تحقیق و تعلیق: د. عماد عبدالسلام رؤوف، ط2، بغداد، 2007.
محمد امین زكی، مشاهیر الكرد و كردستان، ج2، اعداد: رفیق صالح، السلیمانیة، 2005.
مومتاز حه‌یده‌ری، بۆتان ده‌گێڕمه‌وه، ئاماده‌كردنی: حه‌یده‌ری عه‌بدوڵڵا و دڵشاد خۆشناو، (ده‌ست نووس، لای نووسه‌ر پارێزراوه).
مومتاز حه‌یده‌ری، هه‌ولێر، له (24 / 10 / 2015).
مومتاز حه‌یده‌ری، هه‌ولێر، له (23/ 6/ 2018).
مومتاز حه‌یده‌ری، هه‌ولێر، له ( 11/7/2018) .
جه‌مشید حه‌یده‌ری(دكتۆر)، هه‌ولێ ، له (26/11/2015) .
جه‌لال ده‌باغ، چاوگێڕانێك به مێژووی ڕۆژنامه‌گه‌ری كوردی حزبی شیوعیدا، ڕۆژنامه‌ڤانی"گۆڤار"، ژ2، ئابی 2000.
جه‌مشید حه‌یده‌ری، فه‌زیله وه‌لی چه‌له‌بی 1898-1893، گۆڤار " شاووشكا "، ژ (6).
مومتاز حه‌یده‌ری، قه‌ڵه‌م نزیكترین هاوڕێمه، یاده‌وه‌ری: رۆژنامه " ئاسۆ "، ژ (1537)، دووشه‌ممه 22/8/2011.
گۆڤاره‌كانم بۆ نه‌وه‌ی ئێسته ده‌رناكه‌م، چونكه نه‌خوێنده‌وار و كڵۆڵن..!، رۆژنامه " باس "، ژ ( 102)، 30/7/2012.
گفتوگۆیه‌ك له‌گه‌ڵ نووسه‌ری ناسراوی كورد مامۆستا سه‌عید ناكام، گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژ (1)، خولی دووه‌م، ئایاری 1979.
له دانیشتنێك دا له‌گه‌ڵ (خالید دلێر)ی شاعیر و هونه‌رمه‌ند، گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژ (9)، خولی دووه‌م، تشرینی دووه‌می 1982.
مامۆستا سه‌جادی خه‌رمان به‌ره‌كه‌ت، گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژ (12)، خولی دووه‌م، ئابی 1983.
له مرۆڤه رۆشنبیره نیشتمانپه‌روه‌كانمان: عه‌بدوڵڵا عه‌زیز، گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژ (7)، خولی دووه‌م، ته‌مووزی 1981.
كریم أحمد، ممتاز الحیدری، له: حه‌یده‌ریینامه، ئاماده‌كردنی: مومتاز حه‌یده‌ری، به‌رگی 1، چاپخانه‌ی رۆژهه‌ڵات، هه‌ولێر، 2018.
محمود كمال اینال، ابراهیم الحیدری في ذاكرة التاسعة والأربعین /عن كتاب/ صوت عصر تورك شاعیرلری،ج1، "العراق"، جریدة،ع(1171)،3/1/1980.
نووسه‌ری نوێ " گۆڤار"، ژ (1)، چاپخانه‌ی (اسعد)، بغداد، حوزه‌یرانی 1972.
نووسه‌ری نوێ " گۆڤار"، ژ (3)، چاپخانه‌ی (اسعد)، بغداد، حوزه‌یرانی 1978.
نووسه‌ری نوێ " گۆڤار"، ژ (4)، چاپخانه‌ی (الحوادث)، بغداد، حوزه‌یرانی 1979.
نووسه‌ری نوێ " گۆڤار"، ژ (5)، چاپخانه‌ی (الحوادث)،بغداد، ئه‌یلولی 1980.
گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژ (1)، ساڵی یه‌كه‌م، مارتی 1971.
گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژ (1)، خولی دووه‌م، ئایاری 1979.
گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژ (2)، خولی دووه‌م، ئابی 1979.
گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژ (3)، خولی دووه‌م، مارتی 1980.
گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژ (6)، خولی دووه‌م، شوباتی 1981.
گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژماره (12) خولی دووه‌م، ئابی 1983.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (1)، هه‌ینی 9/1/1970.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ ( 10)، 20ی مارتی 1970.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ ( 21)، 6/6/ 1970.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (24)، 20ی حوزه‌یرانی 1970.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (37)، 11ی ته‌موزی 1970.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (23)، 10ی ته‌موزی1971.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (33)، 18ی ئه‌یلولی 1971.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (133)، 9/9/ 1972 .
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (137)، 7/10/ 1972.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (148)، 29/ 12/ 1973.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (157)، 9/3/ 1973.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (174)، 6/7/1973.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (179)، 10/3/ 1973.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (192)، 9/11/ 1973.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (196)، 1973.
عێراق " رۆژنامه"، ژ (1)، 9/11/ 1976.
عێراق " رۆژنامه"، ژ (1)، 21/3/1977.
پاشكۆی رۆژنامه‌ی عێراق " رۆژنامه"، ژ (2)، 23/11/ 1976.
پاشكۆی رۆژنامه‌ی عێراق " رۆژنامه"، ژ (8)، 21/10/ 1977.
پاشكۆی رۆژنامه‌ی عێراق " رۆژنامه"، ژ ( 9)، تشرینی دووه‌می 1977.
پاشكۆی رۆژنامه‌ی عێراق " رۆژنامه"، ژ (14)، 21/4/ 1978.
پاشكۆی رۆژنامه‌ی عێراق " رۆژنامه"، ژ ( 16)، 21/6/1978.
پاشكۆی رۆژنامه‌ی عێراق " رۆژنامه"، ژ (18)، 21/8/ 1978.
پاشكۆی رۆژنامه‌ی عێراق " رۆژنامه"، ژ ( 32)، تشرینی دووه‌م و كانوونی یه‌كه‌می 1979.
رۆشنبیر " گۆڤار"، ژ (1)، 1973.
گۆڤار " K21 "، ژ (5-6)، 2009.
ئینسكلۆپیدیای هه‌ولێر، ب8، ده‌زگای چاپ و بڵاوكردنه‌وه‌ی به‌درخان- هه‌ولێر، چاپخانه‌ی گرین گالۆری، لوبنان، 2009.
بورهان حاتم گۆمه‌تاڵی، ساڵح حه‌یده‌ری 1922-2001 ڕۆلی سیاسیی و رووناكبیری،چ1،هه‌و لێر، 2012.
سه‌روه‌ر عبدالرحمن عمر، حزبی شیوعی عێراق و مه‌سه‌له‌ی كورد (1934 – 1975)، چاپخانه‌ی كارۆ، سلێمانی، 2019.
حه‌یده‌ریینامه، ئاماده‌كردنی: مومتاز حه‌یده‌ری به‌رگی 1، چاپخانه‌ی رۆژهه‌ڵات، هه‌ولێر، 2018.
حه‌یده‌ریینامه، ئاماده‌كردنی: مومتاز حه‌یده‌ری به‌رگی 4، چاپخانه‌ی رۆژهه‌ڵات، هه‌ولێر، 2018.
عبدالكریمی مدرس، بنه‌ماڵه‌ی زانیاران،چ1، به‌غداد، 1984.
عه‌بدوللا ئه‌نوه‌ر( سمكۆ)، رۆژنامه‌وانی كوردی شاری هه‌ولێر 1935-1975، چاپخانه‌ی رۆژهه‌ڵات، هه‌ولێر، 2012.
قاره‌مان حه‌یده‌ر عبدالرحمان، بزوتنه‌وه‌ی رۆشنبیری كوردی له شاری هه‌ولێر 1975-1991، چاپخانه‌ی رۆژهه‌لات، هه‌ولێر، 2016.
كه‌مال مه‌زهه‌ر، چه‌ند لاپه‌ره‌یه‌ك له مێژووی گه‌لی كورد، به‌رهه‌ڤكرنا :عه‌بدوڵلا زه‌نگه‌نه، چ1، هه‌ولێر،2006، ب2.
نه‌وزاد عه‌لی ئه‌حمه‌د، رابه‌ری رۆژنامه‌گه‌ری كوردی، چاپخانه‌ی رۆشنبیری، سلێمانی، 2001.
محه‌مه‌د عه‌لی قه‌ره‌داغی، بووژانه‌وه‌ی زانایانی كورد له رێگه‌ی ده‌ستخه‌ته‌كانیانه‌وه، چ1، هه‌ولێر، 2004، ب6.
مسته‌فا نه‌ریمان، بیبلۆگرافیای ڕۆژنامه‌ی هاوكاری، به‌شی یه‌كه‌م 1970-1974، چاپخانه‌ی دار الحریه، به‌غدا، 1989.
یاسین قادر به‌رزنجی و نه‌وزاد علی ئه‌حمه‌د، بیبلۆگرافیای هه‌ردوو گۆڤاری نووسه‌ری كورد و نووسه‌ری كوردستان، چاپخانه‌ی بێسارانی، سلێمانی،1998.
ابراهیم فصیح صبغه الله بن اسعد الحیدری البغدادي، عنوان المجد فی بیان احوال بغداد والبصره و نجد، تحقیق: گورگیس عواد و یاسین باش اعیان، بیروت، 1999.
ثمینه ناجی یوسف و نزار خالد، سلام عادل "سیره مناضل"،ج1-2، دمشق، 2001.
جمال بابان، أعلام الكرد،ج2، ط2، مطبعة اراس، اربیل، 2012.
عبدالرزاق الحسنی، تاریخ الوزارات العراقیه، ط(7)، دار الشۆون الثقافیة العامة، بغداد، 1998،ج1.
د.علی كریم سعید، عراق 8 شباط 1963 من حوار المفاهیم الی حوار الدم " مراجعات فی ذاكرة طالب شبیب" ط3، بغداد، 2005.
عبدالفتاح علی البوتاني، العراق دراسة فی تطورات السیاسة الداخلیة 14 تموز 1958- 8 شباط 1963،ط1، دمشق، 2008.
عصام الدین بن علی بن مراد العمري، الروض النضر فی ترجمة ادباء العصر، تحقیق: د. سلیم النعیمي، بغداد، 1975، ج3.
محمد سعید الراوی البغدادي، تاریخ الأسر العلمیة فی بغداد، تحقیق و تعلیق: د. عماد عبدالسلام رؤوف، ط2، بغداد، 2007.
محمد امین زكی، مشاهیر الكرد و كردستان، ج2، اعداد: رفیق صالح، السلیمانیة، 2005.
مومتاز حه‌یده‌ری، بۆتان ده‌گێڕمه‌وه، ئاماده‌كردنی: حه‌یده‌ری عه‌بدوڵڵا و دڵشاد خۆشناو، (ده‌ست نووس، لای نووسه‌ر پارێزراوه).
مومتاز حه‌یده‌ری، هه‌ولێر، له (24 / 10 / 2015).
مومتاز حه‌یده‌ری، هه‌ولێر، له (23/ 6/ 2018).
مومتاز حه‌یده‌ری، هه‌ولێر، له ( 11/7/2018) .
جه‌مشید حه‌یده‌ری(دكتۆر)، هه‌ولێ ، له (26/11/2015) .
جه‌لال ده‌باغ، چاوگێڕانێك به مێژووی ڕۆژنامه‌گه‌ری كوردی حزبی شیوعیدا، ڕۆژنامه‌ڤانی"گۆڤار"، ژ2، ئابی 2000.
جه‌مشید حه‌یده‌ری، فه‌زیله وه‌لی چه‌له‌بی 1898-1893، گۆڤار " شاووشكا "، ژ (6).
مومتاز حه‌یده‌ری، قه‌ڵه‌م نزیكترین هاوڕێمه، یاده‌وه‌ری: رۆژنامه " ئاسۆ "، ژ (1537)، دووشه‌ممه 22/8/2011.
گۆڤاره‌كانم بۆ نه‌وه‌ی ئێسته ده‌رناكه‌م، چونكه نه‌خوێنده‌وار و كڵۆڵن..!، رۆژنامه " باس "، ژ ( 102)، 30/7/2012.
گفتوگۆیه‌ك له‌گه‌ڵ نووسه‌ری ناسراوی كورد مامۆستا سه‌عید ناكام، گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژ (1)، خولی دووه‌م، ئایاری 1979.
له دانیشتنێك دا له‌گه‌ڵ (خالید دلێر)ی شاعیر و هونه‌رمه‌ند، گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژ (9)، خولی دووه‌م، تشرینی دووه‌می 1982.
مامۆستا سه‌جادی خه‌رمان به‌ره‌كه‌ت، گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژ (12)، خولی دووه‌م، ئابی 1983.
له مرۆڤه رۆشنبیره نیشتمانپه‌روه‌كانمان: عه‌بدوڵڵا عه‌زیز، گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژ (7)، خولی دووه‌م، ته‌مووزی 1981.
كریم أحمد، ممتاز الحیدری، له: حه‌یده‌ریینامه، ئاماده‌كردنی: مومتاز حه‌یده‌ری، به‌رگی 1، چاپخانه‌ی رۆژهه‌ڵات، هه‌ولێر، 2018.
محمود كمال اینال، ابراهیم الحیدری في ذاكرة التاسعة والأربعین /عن كتاب/ صوت عصر تورك شاعیرلری،ج1، "العراق"، جریدة،ع(1171)،3/1/1980.
نووسه‌ری نوێ " گۆڤار"، ژ (1)، چاپخانه‌ی (اسعد)، بغداد، حوزه‌یرانی 1972.
نووسه‌ری نوێ " گۆڤار"، ژ (3)، چاپخانه‌ی (اسعد)، بغداد، حوزه‌یرانی 1978.
نووسه‌ری نوێ " گۆڤار"، ژ (4)، چاپخانه‌ی (الحوادث)، بغداد، حوزه‌یرانی 1979.
نووسه‌ری نوێ " گۆڤار"، ژ (5)، چاپخانه‌ی (الحوادث)،بغداد، ئه‌یلولی 1980.
گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژ (1)، ساڵی یه‌كه‌م، مارتی 1971.
گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژ (1)، خولی دووه‌م، ئایاری 1979.
گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژ (2)، خولی دووه‌م، ئابی 1979.
گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژ (3)، خولی دووه‌م، مارتی 1980.
گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژ (6)، خولی دووه‌م، شوباتی 1981.
گۆڤار " نووسه‌ری كورد"، ژماره (12) خولی دووه‌م، ئابی 1983.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (1)، هه‌ینی 9/1/1970.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ ( 10)، 20ی مارتی 1970.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ ( 21)، 6/6/ 1970.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (24)، 20ی حوزه‌یرانی 1970.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (37)، 11ی ته‌موزی 1970.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (23)، 10ی ته‌موزی1971.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (33)، 18ی ئه‌یلولی 1971.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (133)، 9/9/ 1972 .
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (137)، 7/10/ 1972.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (148)، 29/ 12/ 1973.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (157)، 9/3/ 1973.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (174)، 6/7/1973.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (179)، 10/3/ 1973.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (192)، 9/11/ 1973.
هاوكاری " رۆژنامه"، ژ (196)، 1973.
عێراق " رۆژنامه"، ژ (1)، 9/11/ 1976.
عێراق " رۆژنامه"، ژ (1)، 21/3/1977.
پاشكۆی رۆژنامه‌ی عێراق " رۆژنامه"، ژ (2)، 23/11/ 1976.
پاشكۆی رۆژنامه‌ی عێراق " رۆژنامه"، ژ (8)، 21/10/ 1977.
پاشكۆی رۆژنامه‌ی عێراق " رۆژنامه"، ژ ( 9)، تشرینی دووه‌می 1977.
پاشكۆی رۆژنامه‌ی عێراق " رۆژنامه"، ژ (14)، 21/4/ 1978.
پاشكۆی رۆژنامه‌ی عێراق " رۆژنامه"، ژ ( 16)، 21/6/1978.
پاشكۆی رۆژنامه‌ی عێراق " رۆژنامه"، ژ (18)، 21/8/ 1978.
پاشكۆی رۆژنامه‌ی عێراق " رۆژنامه"، ژ ( 32)، تشرینی دووه‌م و كانوونی یه‌كه‌می 1979.
رۆشنبیر " گۆڤار"، ژ (1)، 1973.
گۆڤار " K21 "، ژ (5-6)، 2009.
ئینسكلۆپیدیای هه‌ولێر، ب8، ده‌زگای چاپ و بڵاوكردنه‌وه‌ی به‌درخان- هه‌ولێر، چاپخانه‌ی گرین گالۆری، لوبنان، 2009.
Downloads
Published
2020-04-18
How to Cite
Ali, B. M., & Mohammad, K. J. (2020). Mumtaz Haidari and his role in Kurdish Newspaper. Journal of University of Raparin, 7(2), 305–330. Retrieved from https://journal.uor.edu.krd/index.php/JUR/article/view/paper14
Issue
Section
Humanities & Social Sciences
